Hayalet Kadınların Avukatı Kim Kabil'de
Sıra dışı bir kadın… Amerikalı bir avukat…
Kimberley Motley, Afganistan’ın başkenti Kabil’de Afgan kadınları için
çalışıyor. Fransa’nın ünlü gazetelerinden Le Figaro internet sitesinde,
Solène Chalvon’dan bir yazı…
Sıradışı kadınlar serimizin kahramanlarından biri, Amerikalı Kimberley
Mothey, Kabil’de çalışmayı seçmiş. Eski güzellik kraliçesi olan bu kadın,
yaşının getirdiği yeni erdemlerle sürekli hakları çiğnenen Afgan kadınların
ateşli koruyucusuna dönüşmüş. Kabil kadın hapishaneleri gardiyanlarının ve
Afganistan’daki diplomatların “Kim”i avukat Kimberley Motley’i kendisini dört
senedir orada çalışmaya iten gücü çok basit bir şekilde anlatıyor : “Kutunun
dışından bakmak”. Söylenenlere göre o hiçbirşeyden korkmuyor ve herşeyin
olabileceğine inanıyor. Kim, otuzuncu yaş gününden beri “senelik azim” listesi
tutuyor.
Kim, zinadan suçlu bulunan kadınlarla ilgileniyor
İyilik ve güç ile bir kadını yüceltmek en yakınları için bile zor bir
iştir. Kim’in eşi Claude, “Her zaman içgüdülerini takip eder. Bana
pasaportumuzun bile olmadığı zamanda Afganistan’dan bahsedince şaşırmıştım”
diyor. Kim’in hayatı sıçramalarla doluydu. Kim’in babası Afrika asıllı
Amerikalıydı ve Güney Kore’de Amerika Birleşik Devletleri’nin Hava Kuvvetleri’nde
çalışıyordu. Bunları anlatan Kim’in annesi ise Güney Koreliydi ve görücü
usulüyle evlendirilmişti. Kim’in ailesi Amerika Birleşik Devletleri’ne gitme
kararı almıştı. Bu sessiz ve ailesi tarafından dışlanmış anneyi dört kardeş
beraber hep koruyorlardı. Evde çalışma etiği, sevgi ve çaba vardı. Parlak bir
öğrenci olan Kimberley ailesinin desteği olmadan cinayet hukuku ve toplum
hukuku okudu. Mahallesinde önemli ölçüde işsizlik sorunu varken Kimberley
yaklaşık on senesini üniversite banklarında geçirdi. “ Genelde gençler
üniversite yerine hapse giriyorlardı” diyor genç kadın. Bu zor bölümü okurken
dışarıda da ufak tefek işlerle uğraşıyordu: Akşamları bir avukatlık bürosunda
asistanlık yapıyor, eğitimde olan genç polislere cinayet hukuku dersi
veriyordu. Karmakarışık ve zor yılların sonunda gelen parlak sonuçlar… Public
Defenders Office (Kamu Koruyucuları Ofisi)’te çalışmaya başladı ve orada beş
sene kaldı. 2004 yılında arkadaşlarıyla eğlenmek için Miss Wisconsin
yarışmasına girdi. “Çok eğlenceli bir tecrübeydi ve kızlarımla paylaşacağım bir
sürü hediyem olmuş oldu” diyor Kim.
2008 yılı sonunda Kim, devletin Kabil’deki
yüksek görevli Afgan mahkemelerinde çalışmak üzere gönüllü avukat aradığını
duydu. Programa kaydoldu ve on günlük bir eğitim gördü. İşe alındı ve Amerikalı
bir heyet ile Kabil’e gitti. Bu, onun için kaçınılmaz bir şoktu. Kim, ultra
güvenlikli mahallelerle, kurşun geçirmez yeleklerle girilen hükümet
toplantılarıyla ve hiçbir çalışma yapmadan yalan yanlış yazılan raporlarla
karşılaştı. Soyut yargılarla bıçak sırtında yürüyen şeriatı öğrendi. Kim
hazırlık aşamasında olan bir kamikaze dosyasını incelemeye koyuldu. Hapishane
ziyaretleri çoğaldı ve 18 yaşından küçüklerin dosyalarına bakmaya başladı.
Doğum belgesi alma zorunluluğu olmayan bir ülkede, çoğunun yaşı göz kararı
belirlenmişti. 18 yaşından küçüklerin cezalarının yarıya indirilmesiyle ilgili
olan görüşmeler de pek net değildi. Zina ile suçlanan kadınlar üzerine
çalışıyordu Kim. Bu, Afganistan’da ahlaki bir cinayet sayılıyor ve bu vakaya on
beş sene hapis cezası uygun görülüyordu.
2009 yılından beri tecavüze uğramış her kadın
teorik olarak mağdur sayılıyordu. Fakat gerçekte, tecavüze uğradığı için
şikayetçi olan bir kadının şikayeti “yanlışlık” sayılıyor ve kadın zinadan
hapse giriyordu. Hatta bazı mahkemelerde cezanın azalması ya da ailelerin
anlaşması için kadınların tecavüzcüsüyle evlenmesi öneriliyordu. Kim, Afgan
adaletinde böyle gizli kalmış konuların uzmanı oldu ve erdemleri için savaşmaya
başladı.
İnsan hakları kuruluşları ve elçiliklerin
kooperasyon servisleri Kim’i keşfedene kadar o bu işi sessiz sakin yaptı. 2010
yılının başında çalıştığı bu Amerikalı firmadan ayrıldı ve hayatına
uluslararası hukuk danışmanı olarak devam etmeye karar verdi. Amerika Birleşik
Devletleri’nden beri işin ekonomi kısmıyla eşi Claude ilgileniyordu. Sivil
toplum kuruluşları, elçilikler ve enstitüler Kim’e cezalar hakkında eğitim
veriyorlardı. Kim birçok risk alıyordu, dışarıda türban takmıyor, kısa şeyler
giyiyordu. Bunlar da, Afganistan’da yürek isteyen şeylerdi. 2011 yılında avukat
Kim, ülke başkanı ile ilgili bir davaya bakmaya başladı. Bu şahane büyük patron
ile tecavüzden sonra hapse atılan genç Gülnaz’ın davasına… Bu hikaye Avrupa’ya
kadar yayılmıştı. Kimberley düzenli olarak Gülnaz’ın evine gidiyor, Gülnaz ve
Gülnaz’ın kızı da evde onu ağırlıyordu. Kızı, o hapisteyken doğmuştu fakat
Gülnaz’a verilen ceza 12 yıldı. Kim davayı kazandı ve Gülnaz serbest bırakıldı.
Bundan bir sene sonra, 2012 yılında, Kim, büyük bozguncu Afgan boksörü kızları
temsil etti.
Şirketi hiçbir rüşvet ile kurulmadı
Kimberley, Kabil’deki görevinden bahsediyor:
“Kızım üç sene önce adımı Google’dan aratmış, birilerinin beni ölümle tehdit
ettiklerini görmüş. Bu onun için çok sarsıcıydı. Oğlum ise, arkadaşlarına benim
casus olduğumu anlatıyormuş.” Bu arada Kim her gün 6, 10 ve 15 yaşlarındaki üç
çocuğuyla Skype üzerinde konuşuyordu. Çocuklarının yaz okulu kayıtları, ilk
aşkları vs… Tabii ki Kim bunları da takip etmek istiyordu. Bilinçli elektrik
kesilmeleri, arabasının ve kapısının zorlanması, tekrarlanan ölüm tehditleri,
hiç birşey onu bu işten uzaklaştıramadı. Eğer birileri davaların tarihini Kim
gelip savunma yapmasın diye sakladıysa da, o, hapishanedeki gardiyanlardan
herşeyi öğrenirdi. Rüşvete hiç bulaşmadan şirketini kurdu. “ Buraya geldiğimde
avukatlar bizim derslerimize girsinler diye onlara para ödüyorduk. En basit
müşteriden en büyük şirketlere kadar herkese rüşvet kabul etmeyeceğimizi ve
rüşvet vermeyeceğimizi söyledik.”
Kabil’deki geleceği
Amerikalı askerlerin oradan çekileceği 2014
yılına kadar Kim, Kabil’de kalacak mıydı? Sahadaki bütün gözlemciler Taliban’ın
kısmi dönüşünün sinyallerini alıyorken Kim orada yaşamaya devam edecek miydi?
Kim’de, bu sorunun cevabı sadece “Rahat olun, beyler”di.
Haklar sıkıntıda
· 2001’de
Taliban’ın düşmesinden sonra, Afganlar çok ataerkil sert bir sistemde reform
yapmaya çalışıyorlar. Kadın Bakanlığı kurulması ve kadınlara şiddete karşı yasa
koyulması gibi 2001 sonundan beri gerçekleşen ilerlemelere rağmen bilanço çok
iç açıcı değil.
· Geçen
8 Temmuz’da Tokyo’da düzenlenen Afganistan’daki sivil kooperasyonlarla ilgili
konferansta, Hillary Clinton Afgan kadınlarını savundu ve Clinton, “ ABD,
nüfusunun yarısı herhangi bir hakka sahip olmadığı ülkelerin barışa, istikrara
ve ekonomik büyümeye ulaşamayacağına inanıyor” dedi.
Tarihler:
2 Nisan 1975 : Wisconsin’de doğdu.
2003: Wisconsin’deki prestijli Marquette Hukuk
Okulu’nda hukuk doktorası
2010: Motley Legal Services adında uluslarası hukuk
firması kuruluşu
Ocak 2011: Tecavüzcüsüyle evlenmeyi
reddeden Gülnaz’a verilen 12 senelik hapis cezasına karşı çıkılan davayı
kazanma
2012: Afgan boksör kızlarının resmi avukatı
* 29 Temmuz 2012 tarihinde kadinmedya.com sitesinde yayınlanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder